Afscheid Jeroen

Het Schiermonnikoog Festival werd in 2001 opgericht door Georges Mutsaerts en Jeroen Reuling. In 2002 vond de eerste editie van het festival plaats onder de naam Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog, een zesdaags evenement dat kamermuziek combineerde met natuurbeleving. De befaamde Nederlandse mezzosopraan Jard van Nes gaf vanaf de allereerste festivaleditie zangmasterclasses op het eiland.

Door de jaren heen ontstond het inzicht dat op het eiland door de deelnemers aan de masterclasses kwalitatief grotere stappen werden gemaakt dan elders, mede door de unieke atmosfeer en natuurbeleving op het eiland. Ver weg van alle drukte konden ze zich volledig richten op hun ontwikkeling. Het enorme succes van de zangmasterclasses was aanleiding om het masterclassprogramma uit te breiden. Jeroen en Georges kwamen in 2012 op het idee om een speciale festivaleditie te organiseren, gericht op jong talent, met een uitgebreid masterclassprogramma. Sindsdien kregen ongeveer honderdvijftig jonge cellisten uit binnen- en buitenland les op het eiland. Jaarlijks melden zich ruim tweehonderd studenten aan voor de masterclasses, die onder leiding van Reuling uitgroeiden tot een groot succes.

Naast zijn rol op Schiermonnikoog bouwde Reuling een indrukwekkende carrière uit als begenadigd cellist en docent. Hij was jarenlang solocellist bij het Gelders Orkest, trad op als solist met vooraanstaande dirigenten en maakte concertreizen door Europa en Azië.

Als docent begon hij zijn loopbaan aan het ArtEZ Conservatorium in Zwolle, waar hij de eerste generatie Nederlandse cellotalenten opleidde. Later volgden het Koninklijk Conservatorium in Brussel en vanaf 2011 de prestigieuze Koningin Elisabeth Muziekkapel in Waterloo, waar hij nog steeds lesgeeft. In totaal gaf hij in de afgelopen veertig jaar les aan meer dan duizend jonge cellisten. Zijn impact op de nationale en internationale cellowereld is overweldigend. Onder zijn leiding groeiden vele cellisten uit tot succesvolle musici, onder wie Ella van Poucke, Alexander Warenberg en Lidy Blijdorp.

Recent nam Reuling afscheid van het Koninklijk Conservatorium in Brussel, waar hij het stokje overdroeg aan twee van zijn oud-leerlingen: Stéphanie Huang (prijswinnaar Koningin Elisabethwedstrijd) en João Pedro Gonçalves. Daarmee droeg hij niet alleen zijn klas, maar ook zijn pedagogische erfenis over aan de volgende generatie.

Hoewel Reuling het stokje overdraagt, blijft hij verbonden aan het eiland. Ook de komende jaren verzorgt hij tijdens de voorjaarseditie de masterclasses cello, waarin hij opnieuw jonge musici begeleidt. Tegelijkertijd markeert dit afscheid een nieuwe fase. Onder de vleugels van artistiek directeur Caspar Vos zet het festival in op verjonging, verbreding en vernieuwing. Daarmee bouwt het voort op de stevige basis die Reuling in vijfentwintig jaar heeft gelegd.

Lief publiek van het Schiermonnikoog Festival,

24 jaar geleden begonnen Georges Mutsaerts en ik, later aangevuld met Bart Stroomberg, iets waarvan we geen flauw idee hadden waar het zou eindigen: een festival op Schiermonnikoog. Ik zie ons nog wandelen en ons af te vragen: “Zou er überhaupt iemand komen luisteren?” Nou, dat bleek gelukkig geen probleem te zijn – de zalen zaten al snel vol en het enthousiasme van het publiek gaf ons vleugels.

We hadden nooit kunnen dromen dat er later zelfs een tweede editie in maart zou bijkomen, speciaal voor jong talent met masterclasses en concerten. Die masterclasses zijn uitgegroeid tot iets bijzonders: studenten uit alle hoeken van de wereld die elkaar ontmoeten op dit kleine eiland in de Waddenzee.

Natuurlijk was het ook hard werken. Georges, ik en Bart dachten in het begin dat we dit ‘erbij konden doen’. Nou, dat hebben we geweten… Nachtenlang schema’s maken, musici regelen, piano’s verplaatsen en stemmen, lichtplannen bedenken en soms gewoon improviseren als er iets misging. Dat naast het orkest, lesgeven, concerten en een druk gezinsleven geven was soms enorm stressvol. Maar juist die vriendschappelijke sfeer en het ongedwongen musiceren maakten dit voor mij een écht festival. En dat het eiland, met zijn gastvrijheid ons daarbij steeds opnieuw heeft geïnspireerd, is een groot geschenk geweest.

Wat dit festival zo speciaal maakt, is de combinatie van topmusici, een publiek dat altijd nieuwsgierig en open is en een team dat werkelijk alles mogelijk maakt. Dat contrast vind ik nog steeds prachtig: klassieke muziek op een plek waar je de zeevogels hoort, de stilte geniet en urenlang kunt fietsen zonder iemand te ontmoeten.

En natuurlijk de vrijwilligers. Zonder hen was dit avontuur nooit zo ver gekomen. Zij zijn de stille kracht achter de schermen en daar ben ik hen echt dankbaar voor. De verschillende productieteams, die al die jaren met zoveel inzet en liefde voor het festival alles hebben gegeven (en nog steeds geven) om dit festival zo succesvol te maken. Ook de bestuurders en de raad van aanbeveling wil ik bedanken voor hun steun en hun wijze raad door de jaren heen.

En … last but not least, de Gemeente Schiermonnikoog, de Provincie Friesland, de vele fondsen, Vrienden en zelfs legaten van enthousiaste en betrokken muziekliefhebbers, die jarenlang trouw waren aan ons festival.

Na 24 jaar voelt het goed om het stokje door te geven. Ik heb zoveel mooie projecten mogen programmeren, zoveel bijzondere muziek mogen beleven, maar nu is het tijd voor een nieuwe generatie. En ik kan me geen betere opvolger voorstellen dan Caspar Vos. Hij is een fantastische musicus met frisse ideeën en de energie om het festival nieuw élan te geven.

Zelf blijf ik gelukkig verbonden, in maart als docent. Het werken met jonge musici geeft mij misschien nog wel de meeste voldoening. Hun inzet, hun talent en hun boeiende persoonlijkheden maken dat ik telkens weer denk: ja, dit is waarom we dit doen. En het doet me enorm goed dat zovelen zeggen dat dit een van de beste masterclasses is die ze ooit hebben meegemaakt.

Als ik terugkijk, overheerst dankbaarheid. Voor alle mensen die dit avontuur hebben gedragen, voor de muziek die hier heeft geklonken en voor de vriendschappen die hier zijn ontstaan. Ik hoop van harte dat het festival nog minstens 24 jaar doorgaat en dat we elkaar hier blijven ontmoeten. Met muziek als aanleiding, maar eigenlijk gewoon om samen te genieten.

Ik wens Caspar, Karlijn en het hele team heel veel succes en plezier in de komende jaren.

Jeroen Reuling