Over ons

ANBI

Naam van de instelling
Stichting Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog

Fiscaal nummer
8105.89.655

Contactgegevens
info@schiermonnikoogfestival.nl

Postbus 59
1400 AB BUSSUM

T: +31 (0)6 5127 9297

Doelstelling
Het verbreiden van kamermuziek in de breedste zin des woords en voorts al hetgeen met een en ander rechtsreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords.

Beleidsplan en activiteiten

1 Achtergronden

Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog
Het Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog is een kwalitatief hoogwaardig zesdaags (belevings)festival dat muziek combineert met natuur. Zo’n 60 nationale en internationale musici komen jaarlijks in de eerste week van oktober naar het eiland om daar in alle rust en bijzondere eilandsfeer uitvoeringen te geven. De intimiteit van het eiland, de unieke natuurbeleving en de intimiteit van kamermuziek versterken elkaar en maken zo het festival uniek. Het festival kent naast de reguliere avondconcerten ook onderdelen als natuurexcursies, muziekdocumentaires, buitenconcerten, masterclasses, bijzondere ontmoetingen met minder bekende instrumenten, lezingen en ‘Ode aan de Wadden’: een concert op de veerboot. Het festival verrast en prikkelt. De publieke belangstelling voor het festival is groot. Tot nu toe waren de avondconcerten van alle edities uitverkocht. Het festival brengt ook kunst naar het eiland. Zo waren er al soundscapes te beluisteren, maakte Florentijn Hofman het kunstwerk ‘3 aangespoelde concertvleugels’ en realiseerde de Franse kunstenaar Daniel Graffin een vliegerproject bij Paal 5.

Festival Jong Talent
Het Festival Jong Talent is een spin off van het Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog. Het Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog in oktober organiseert al 18 jaar lang als programmaonderdeel masterclasses o.l.v. de vermaarde mezzosopraan Jard van Nes. Meer dan 100 studenten maakten al gebruik van deze unieke mogelijkheid om verder te groeien. Op basis van deze, over de jaren opgebouwde, ervaring is het inzicht ontstaan dat op het eiland kwalitatief grotere vorderingen worden gerealiseerd dan elders. Dat wordt mede veroorzaakt door de unieke atmosfeer (en natuurbeleving) op het eiland. Ver weg van alle drukte zijn de deelnemers in staat zich volledig te richten op hun studie. Het Festival nam zich voor om meer jonge toptalenten deze unieke mogelijkheid te bieden. Door de beperkte ruimte is er geen mogelijkheid om deze activiteit in oktober uit te breiden. Het Festival besloot daarom in 2012 onder de naam Festival Jong Talent een geheel eigen plek in het jaar te creëren voor jong toptalent.

Onder leiding van vermaarde masters: Nobuko Imai (altviool), Jan Wijn (piano), Philippe Graffin (viool) en Jeroen Reuling (cello) en sinds 2020 ook Gary Hoffman (kamermuziek), komen meer dan 40 jonge toptalenten van over de hele wereld naar Schiermonnikoog. Zij verblijven 6 dagen op het eiland. Deze groep krijgt naast de masterclasses een interessant randprogramma aangeboden. Hierin komen onderwerpen aan bod als het optimaliseren van de mentale en fysieke gesteldheid. De medisch adviseur van het Koninklijk Concertgebouworkest (gespecialiseerd in klachten voortkomend uit deze beroepspraktijk) houdt spreekuur. Fysiotherapeuten en Alexandertechniek-therapeuten begeleiden de deelnemers. Elke ochtend start met yoga. Ook kunnen de talenten gebruik maken van professionele portretfotografen. Elke dag voeren de deelnemers, gecoacht door de masters, middag- en avondconcerten uit. Van deze concerten worden opnamen gemaakt.

Het Festival Jong Talent werkt inmiddels samen met de Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest, de Muziekkapel Koningin Elisabeth in Brussel en het Prinses Christina Concours. Het festival biedt ook een podium aan prijswinnaars en finalisten van o.a. het Grachtenfestival concours, Liszt concours, Dutch Classical Talent Award, Young Pianist Foundation en het Vioolconcours Oskar Back. Deze partijen vullen de concertprogramma’s in, aangevuld met de meest getalenteerde masterclass-studenten. Gelijk aan het moederfestival in oktober bevat het programma in maart ook natuurexcursies, sterrenwandelingen, muziekdocumentaires en lezingen.

Het Festival Jong Talent is na acht edities tot een volwaardige activiteit uitgegroeid en geeft jonge topmusici een unieke mogelijkheid om professioneel te groeien. Dit festival werd naast de publieksinkomsten tot nu toe mede mogelijk gemaakt door een tweejarige subsidie van o.a. het Fonds Podiumkunsten, Prins Bernhard Cultuurfonds en Cultuurfonds Bank Nederlandse Gemeente.

2 Programmeringsprofiel

Artistieke visie
Het Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog arrangeert muzikale ontmoetingen op een unieke plek. Een compacte plek, die de kracht is achter het festival. De intimiteit van het eiland versterkt de intimiteit van kamermuziek. Zes dagen lang sluiten publiek en artiesten zich in onderlinge verbondenheid op in een cocon waar alle zintuigen worden geprikkeld. Het beeld van de natuur als leidsman van de kunsten geldt hier dus bij uitstek: de natuur, de zilte wind, de zee, de stilte die slechts wordt onderbroken door vogels, alles brengt het publiek dichter bij de muziek.

Het artistieke programma omvat steeds kamermuziek van het hoogste niveau, geconcentreerd op, maar zeker niet beperkt tot, de Romantische periode. Binnen een gekozen jaarthema blijft er ruimte voor de uitgenodigde musici om met het publiek te delen waar ze op dat moment het meest intensief mee bezig zijn. Orthodoxie is de programmering dan ook vreemd, het gaat om de allesomvattende luisterervaring. Een deel van het programma wordt bezet met vooraanstaande ensembles die naar Schiermonnikoog worden gehaald. Voor andere concerten worden individuele musici uitgenodigd om in het Waddengebied op basis van muzikale ‘blind dates’ hun programma’s voor te bereiden. Ervaring leert dat deze karakteristieke aanpak garant staat voor spannende verrassingen. Zo krijgt elk concert de lading van een première.

Jong talent is nadrukkelijk op het eiland aanwezig. Elk jaar krijgen talenten van bijvoorbeeld de Muziekkapel Koningin Elisabeth of het Prinses Christina Concours een plek in de programmering en treden solistisch op. Enkele artiesten en ensembles die zich de afgelopen festivals kwamen laven aan de natuur, de stilte en het aandachtige publiek van Schiermonnikoog (en dat hopelijk nog vele jaren zullen doen) zijn Nobuko Imai, Abdel Rachman El Bacha, Christianne Stotijn, Quirine Viersen, Bart Schneemann, Emmy Verhey, André Heuvelman, Floris Mijnders, Philippe Graffin, Peter Brunt, Jacob ter Veldhuis, het Aurelia Saxofoon Kwartet, het Danel Kwartet, en het Lipkind strijkkwartet, Dudok kwartet, het Nieuw Amsterdams Klarinet Kwartet. Het Festival heeft een bescheiden reputatie op het gebied van nieuwe composities. Al meerder keren gaf het Festival een componist opdracht tot het schrijven van een compositie waarvan de wereldpremière plaatsvond op Schiermonnikoog. Componisten als Vitautas Barkauskas, Fant de Kanter, Jacob ter Veldhuis en Hanna Kulenty werden in de gelegenheid gesteld om het bestaande muziekrepertoire aan te vullen.

3 Programmaonderdelen

Het festival is duidelijk meer dan de som der delen. De aantrekkingskracht van het festival is de combinatie van de unieke eilandsfeer en natuur van Schiermonnikoog met een onderscheidende programmering verspreid over diverse programmaonderdelen. De kracht van het festival is de totale beleving die de bezoeker ervaart. De bezoeker wordt voortdurend verrast en geprikkeld. Naast de reguliere concerten zijn er de volgende programmaonderdelen:

Natuurexcursies
Elke ochtend begint de festivaldag met een natuurexcursie. Deze excursies hebben als onderwerp o.a.  paddenstoelen, vogels, schelpen, de stilte en strandvondsten.

Muziekdocumentaires
In samenwerking met IDFA worden muziekdocs vertoond. Deze documentaires stellen ons in staat om de muziekbeleving van de festivalbezoeker te verdiepen.

Publiek ontmoet…
Een bijzonder instrument dat in de regel minder aandacht krijgt wordt centraal gesteld. Zo hebben o.a. Jörgen van Rijen (trombone), Erik Bosgraaf (blokfluit), Ramon Lormans (marimba), Maarten van der Valk (slagwerk) en Bram van Sambeek (fagot) in dit onderdeel hun opwachting gemaakt. Maar ook Jacob ter Veldhuis gaf het publiek een inzicht in de wijze waarop hij componeert.

Openbare masterclasses
Onder de bezielende leiding van mezzosopraan Jard van Nes (oktober) wordt een masterclass zang gegeven. Het publiek kan de hele week het vocale opbouwwerk volgen. De klas wordt op de slotdag van het festival afgesloten met een slotconcert. Tijdens het Festival Jong Talent (maart) staat het festival in het teken van de masterclasses viool (Philippe Graffin), altviool (Nobuko Imai), piano (Jan Wijn) en cello (Jeroen Reuling) en vanaf 2020 kamermuziek (Gary Hoffman).

‘Wereldmuziek’
De woensdagavond is gereserveerd voor een ‘niet-klassiek’ concert. Zo trad in 2014 Carel Kraayenhof op en in 2015 de zanggroep ‘Frommermann’. Maar ook het sextet van Roby Lacatos deed het eiland aan, net als ‘Fuera’ met o.a. contrabassist Renaud Garcia Fons, het gelegenheidstrio Ernst Reijseger (cello), Jesse van Ruller (elektrisch gitaar) en Erik Vaarzon Morel (gitaar) en het duo BartolomeyBitmann.

Lezingen
Dit programmaonderdeel wordt ingezet om het festivalthema en aanverwante thema’s te verdiepen. Jan Brokken kwam verscheidene keren naar Schiermonnikoog, onder meer met zijn lezing ‘Baltische zielen’ om het thema ‘Exiles’ in perspectief te plaatsen. In 2015 wist Lucas Bunge een volle zaal te boeien met zijn lezing over ‘De brieven van Mozart’. Leo Samama en Jan Van den Bossche lichtten in de afgelopen jaren regelmatig de festivalprogrammering toe. Boswachter en vogelkenner Erik Jansen belichtte in 2019 de kant van de natuur in het thema Vogelvlucht.

Buitenconcert(je)
In de regel is het weer in de eerste week van oktober zeer aangenaam op het eiland. Om de combinatie natuur en muziek intens te beleven, organiseert het festival verrassingsconcertjes in de buitenlucht. Meestal met de minder kwetsbare instrumenten, zoals blaasinstrumenten. Zo speelde trompettist André Heuvelman in de duinen, gaf klarinettist Harmen de Boer een mini recital in het bos, speelde hoornist Martin van de Merwe bekende hoornpartijen op een open plek en trad hoboïst Bram Kreeftmeijer op vanaf een eilandje in de Berkenplas.

4 Publieksbereik
De publieke belangstelling voor beide festivals is groot. De ambitie is om een landelijk bereik te blijven realiseren en verder uit te bouwen. De geografische verdeling van de bezoekers ziet er anno 2015 als volgt uit (bron – VVV Schiermonnikoog):

• Noord  – 37%
  (Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel, Schiermonnikoog)
• Midden – 39%
  (Noord Holland, Utrecht, Gelderland, Flevoland)
• Zuid – 18%
  (Zuid Holland, Brabant, Zeeland, Limburg)
• Buitenland –  6%

Raad van Toezicht

Jacqueline Cramer – voorzitter
Nevenactiviteiten
– Hoogleraar duurzaam innoveren Universiteit Utrecht  (2010-heden)
– Voorzitter Stuurgroep Uitvoering Betonakkoord (2017- heden)
– Voorzitter Bouwakkoord Staal (2021-heden)
– Burgemeester van Cirkelstad (2011-heden)
– Beschermvrouwe Plastic Soup Foundation (2022-heden)
– Voorzitter Raad van Toezicht, Stichting  Holland Circular Hotspot (2018-heden)
– Voorzitter College van Onafhankelijke Experts, Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (2018-heden)
– Voorzitter Bestuur Dutch Circular Textile Valley (2019-heden)
– Lid Reflectiegroep SER Circulaire Economie (2020 – heden)
– Adviesraad Dierentuin Artis (2019 – heden)
– Voorzitter van Raad van Toezicht, Oranje Energie, burgerbeweging voor schone energie in Amsterdam (2020-heden)
– Lid Regieteam 15%  gas terug in de Metropoolregio Amsterdam (2022-heden)

Jan Smid – vice-voorzitter
Nevenactiviteiten
– Penningmeester St Arp Schnitger Orgel Uithuizen
– Penningmeester St Groningen Orgelland

Alexander Klapwijk – lid
Nevenactiviteiten
– Eigenaar Tatatataa marketing advies
– Subsidie coördinator a.i. Fonds voor Cultuurparticipatie
– Lid Raad van Toezicht Kunstlinie Almere
– Bestuurslid Berlage Saxophone Quartet
– Bestuurslid De Nieuwe Muze
– Bestuurslid De Muze van Zuid
– Bestuurslid Oneiros Ensemble

Rooster van Aftreden
Raad van toezicht is onbezoldigd.

Directie
Jeroen Reuling – artistiek leider
Caspar Vos – zakelijk leider

Comité van Aanbeveling

Jan Van den Bossche – dramaturg en publicist, voorheen directeur Nederlandse Bachvereniging en Festival Oude Muziek
Arno Brok – Commissaris van de Koning in de Provincie Fryslân
Walter Etty – vennoot/adviseur AEF
Thierry Fischer – artistiek leider van het Utah Symphony Orchestra (VS), voormalig chef-dirigent BBC National Orchestra of Wales
Hans Hierck – voorheen directeur Het Gelders Orkest, oud-zendercoördinator Radio 4
Jacob Kohnstamm – voorheen voorzitter College bescherming persoonsgegevens, lid van Tweede en Eerste kamer, Staatssecretaris Binnenlandse Zaken
Geert Mak – auteur
Georges Mutsaerts – directeur Wonderfeel
Lawrence Renes – chef-dirigent en artistiek leider van de Koninklijke Zweedse Opera in Stockholm
Hilbert de Vries – programmacoördinator culturele commissie Schiermonnikoog

Cultural Governance Code
Governance Code Cultuur toepassing Schiermonnikoog Festival

Directie reglement
Werkwijze Directie

Jaarverslag
Jaarverslag 2022 Schiermonnikoog Festival

ANBI
Formulier publicatieplicht ANBI-algemeen