Programma Chamber Music for Breakfast

Ludwig van Beethoven (1770-1827)
Strijkkwartet in Es-groot op.74

Viride Kwartet:
Salomé Bonnema | viool
Iris Kengen | viool
Sedna Heitzman | altviool
Jurre Koopmans | cello

Dit jaar viert Beethoven zijn 251ste verjaardag, een mooie aanleiding voor het Viride Kwartet om een van diens sterkste strijkkwartetten te serveren bij het ontbijt. Dit tiende kwartet ontstond in 1809, midden in de ‘heroïsche’ periode, waarin ook de revolutionaire Vijfde symfonie viel, en in hetzelfde jaar als het stralende Vijfde pianoconcert. Het toont Beethoven op het toppunt van zijn kracht als componist en bovendien in een montere stemming. Een sfeervolle langzame introductie leidt poco adagio tot een energiek Allegro. Al snel duiken de pizzicato-passages op die de uitgever het idee gaven voor de bijnaam ‘Harpkwartet’, terwijl de eerste viool het melodisch materiaal introduceert. Richting het einde van het deel worden de twee motieven briljant gecombineerd in een felle climax. De eerste viool neemt hier plots een virtuoze solistenrol op.

In het rondo Adagio ma non troppo gaat het melancholieke thema van hand tot hand, kalm maar niet zonder spanning. In het Scherzo horen we echo’s van de Vijfde symfonie, niet alleen in de ritmes – vooral in de eerste majeur-sectie – maar vooral als de dynamiek plots verstilt, net als wanneer in de symfonie de beroemde brug wordt geslagen naar het juichende slotdeel. Maar in plaats van een overrompeling in C-groot krijgen we hier een heel traditionele finale in de vorm van een simpel thema met zes inventieve variaties.